Subsidie en het vertrouwensbeginsel, dat is een lastige combinatie. Het komt vaak voor dat in procedures rondom een subsidie een beroep gedaan wordt op het vertrouwensbeginsel. Het is echter vanuit een juridisch oogpunt lastig om met succes een beroep te doen op het vertrouwensbeginsel.
Stel dat u met uw vereniging in aanmerking wenst te komen voor een subsidie van de gemeente. Dit in het kader van de vergroting van de leefbaarheid in de wijk waar u woont. U heeft in de plaatselijk krant gelezen dat de activiteiten van uw vereniging daar prima in passen. Vervolgens gaat u in gesprek met de wethouder of de verantwoordelijke ambtenaar om wat meer informatie te verkrijgen. U krijgt te horen dat uw vereniging inderdaad subsidie tot een bepaald bedrag kan ontvangen. U vraagt vervolgens de subsidie aan en start met de activiteiten, waarvoor de subsidie bedoeld is. Dan krijgt u te horen dat de subsidie-aanvraag wordt afgewezen. Voor de betrokkenen is het eenvoudig; belofte maakt schuld. Als de gemeente de toezegging doet dat er subsidie zal worden verstrekt, dan mag je er op vertrouwen dat er dan ook subsidie verleend zal worden.
Het vertrouwensbeginsel staat niet in de wet. Het is één van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. De overheid moet zich houden aan die algemene beginselen. Als de overheid besluiten neemt die strijdig zijn met het vertrouwensbeginsel, dan is dat besluit onrechtmatig. De rechtspraak hanteert het vertrouwensbeginsel op een strenge manier. Dat wil zeggen dat het verder moet gaan dan ‘belofte maakt schuld’. Volgens vaste jurisprudentie is voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel nodig dat ‘een aan het bestuursorgaan toe te rekenen concrete, ondubbelzinnige toezegging is gedaan door een daartoe bevoegd persoon waaraan een rechtens te honoreren verwachting kan worden ontleend‘. Dit betekent dat als een wethouder of een ambtenaar zegt dat u subsidie zult ontvangen, u ze in rechte daar niet altijd aan kunt houden. Dit kan alleen als het een hele concrete en bevoegd gedane belofte is. Dan kunt u de gemeente aan haar toezegging houden dat er subsidie verleend wordt.
Advies
Het is aan te raden om in gesprekken met subsidieverleners goed te bespreken welke voorwaarden er gelden voor het recht op een subsidie. Ook is het zinvol om na te gaan of er een subsidieplafond is, een maximum budget dat beschikbaar is. Als u de toezegging krijgt dat u subsidie krijgt, kunt u verzoeken om die toezegging concreet en namens het bevoegd gezag op papier te krijgen. Als een concrete bevoegde toezegging ontbreekt, dan is het het verstandig om rekening met de mogelijkheid te houden dat de subsidie geweigerd kan worden.
Over de auteur